ΑΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΚΝΑΝΑΣ
Ο ΚΗΠΟΥΡΟΣ
Ημέρα πανηγύρεως 9 Ιουλίου.
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο Άγιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1753 μ.Χ., όπου εξασκούσε το επάγγελμα του κηπουρού για τα προς το ζην. Συκοφαντήθηκε ότι βοηθούσε τους κλέφτες μεταφέροντας πυρίτιδα με το γαϊδουράκι του και εν συνεχεία οδηγήθηκε στην φυλακή όπου υπέστη βασανιστήρια. Τελικά μαρτύρησε διά αποκεφαλισμού, στην ηλικία των 18 ετών, στους στύλους του Ολυμπίου Διός την 7η Ιουλίου του 1771 μ.Χ.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΑΓΙΟΥ
|
Ο Άγιος Μιχαήλ Πακνανάς ή Μπακνανάς, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1753 μ.Χ. από πάμπτωχη οικογένεια. Η οικογένειά του παρότι δεν μπόρεσε να του προσφέρει ούτε την στοιχειώδη μόρφωση, εν τούτοις τον κατήχησε στέρεα στην αληθινή πίστη του Χριστού. Μεγαλώνοντας ο Μιχαήλ ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα του, αυτό του κηπουρού. Κατοικούσαν όλοι μαζί σ’ ένα μικρό σπίτι επί της οδού Αστεροσκοπείου, στην πλάτη του σωζόμενου ως σήμερα βυζαντινού ναού των Αγίων Αποστόλων Σολάκη, όντας ενορίτες του ιστορικού ναούς της Παναγίας της Βλασσαρούς, που κατεδαφίστηκε το 1937 μ.Χ. κατά τη διάρκεια των ανασκαφών στην Αρχαία Αγοράς. |
Το σπίτι του Αγίου στην παλιά Αθήνα.
|
Ο Άγιος είχε στην κατοχή του ένα γαϊδουράκι, με το οποίο μετέφερε και πουλούσε διάφορα αγροτικά προϊόντα στα γύρω χωριά της Αθήνας. Μία ημέρα συνελήφθη από τους Τούρκους συκοφαντούμενος ότι μετέφερε πυρίτιδα με το ζώο του για λογαριασμό των αρματωλών και των κλεφτών της γύρω περιοχής.
Ευθύς αμέσως τον έριξαν στην φυλακή τυραννώντας τον για τριάντα ημέρες, προκειμένου να απαρνηθεί την πίστη του. Σε αυτήν την πρώτη φάση του μαρτυρίου του, ο δεκαοχτάχρονος Μιχαήλ, είχε για συμπαραστάτη του ένα θεοσεβή χριστιανό επονόματι Γεώργιο, ο οποίος τον προετοίμασε για το επερχόμενο μαρτύριο του.
Βλέποντας οι βασανιστές το ακμαίο φρόνημα και την αδάμαστη πίστη του νεαρού κηπουρού, αποφάσισαν να τον στείλουν στον Βοεβόδα. Παρά τα διάφορα δέλεαρ και κολακείες του τελευταίου ο Άγιος έμενε ακλόνητος στην αγάπη του Χριστού. Ο Βοεβόδας, έπεμψε τον Άγιο στον ονομαστό Καλοπασσιά Ιωαννίνων, ο οποίος μετά την αποτυχία να εξισλαμίσει τον Άγιο τον έστειλε με την σειρά του στον κριτή να τον δικάσει. Ο γενναίος όμως αθλητής του Χριστού παρά τις απειλές και των τριών, απαντούσε διαρκώς με δύο χαρακτηριστικές λέξεις που δεν ήταν άλλες από το: «Δεν τουρκεύω, δεν τουρκεύω». Τότε ο κριτής αποφάσισε τη διά αποκεφαλισμού θανάτωσή του.
Βλέποντας οι βασανιστές το ακμαίο φρόνημα και την αδάμαστη πίστη του νεαρού κηπουρού, αποφάσισαν να τον στείλουν στον Βοεβόδα. Παρά τα διάφορα δέλεαρ και κολακείες του τελευταίου ο Άγιος έμενε ακλόνητος στην αγάπη του Χριστού. Ο Βοεβόδας, έπεμψε τον Άγιο στον ονομαστό Καλοπασσιά Ιωαννίνων, ο οποίος μετά την αποτυχία να εξισλαμίσει τον Άγιο τον έστειλε με την σειρά του στον κριτή να τον δικάσει. Ο γενναίος όμως αθλητής του Χριστού παρά τις απειλές και των τριών, απαντούσε διαρκώς με δύο χαρακτηριστικές λέξεις που δεν ήταν άλλες από το: «Δεν τουρκεύω, δεν τουρκεύω». Τότε ο κριτής αποφάσισε τη διά αποκεφαλισμού θανάτωσή του.
Μαρτύριο Αγίου Μιχαήλ Πακνανά.
|
Κατά τη διάρκεια της μετάβασης του μάρτυρος στον τόπο της εκτέλεσης και παρά τα βασανιστήρια που είχε υποστεί, πήγαινε με μεγάλη προθυμία και χαρά προς τον τόπο του μαρτυρίου. Μάλιστα ζητούσε από τους χριστιανούς που απαντούσε στον δρόμο του να τον συγχωρήσουν, ευχόμενος παράλληλα ο Θεός να συγχωρήσει και αυτούς. Όταν έφτασε ο γενναίος Μιχαήλ στους στύλους του Ολυμπίου Διός, όπου είχε οριστεί ότι θα γίνει η εκτέλεσή του,αφού προσευχήθηκε περίμενε ήρεμος το στέφανο του μαρτυρίου. Ο δήμιος για να κάνει τον Άγιο να δειλιάσει έστω και την ύστατη ώρα, χτύπησε αρχικά τον λαιμό του με την ανάποδη πλευρά του σπαθιού. Έπειτα έσκισε το δέρμα του νεαρού κτυπώντας τον ελαφρά με την με την κοφτερή πλευρά του σπαθιού, για να τον πανικοβάλει. Όταν όμως ο άγιος ήρεμος και γεμάτος θάρρος τον προκάλεσε λέγοντάς του «χτύπα για την πίστη», ο δήμιος εξαγριώθηκε και τον αποκεφάλισε βίαια. Ήταν 9 Ιουλίου του 1771 μ.Χ..
|
Αγιογραφία Αγ. Μιχαήλ από τον Φώτη Κόντογλου.
|
ΤΟΠΟΣ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΚΗΠΟΥΡΟΥ
|
Ο αποκεφαλισμός του Αγίου Μιχαήλ έλαβε χώρα επί των μαρμάρων της βορειοανατολικής πλευράς του αρχαίου ναού του Ολυμπίου Διός.
|
Τόπος μαρτυρίου Αγίου Μιχαήλ Πακνανά.
|
Από το 2010 και εντεύθεν έχει καθιερωθεί να τελείται υπαίθρια Θεία Λειτουργία ανήμερα της εορτής του Αγίου,στον τόπο του ενδόξου μαρτυρίου του. Την 7η Ιουλίου από 7ης έως 8ης πρωινής είναι δωρεάν η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο των στύλων του Ολυμπίου Διός διά τους πιστούς, προκειμένου να συμμετάσχουν στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία.
Λοιπές φωτογραφίες στυλών Ολυμπείου Διός - Μαρτυρίου Αγίου Μιχαήλ Κηπουρού.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε
Νεώτητι σώματος, τον παλαμναίον εχθρόν, αθλήσας κατέβαλες, υπέρ Χριστού του Θεού, τμηθείς τον αυχένα σου’ όθεν των Αθηναίων, η περίδοξος πόλις, μέλπει την άθλησίν σου, Mιχαήλ νεομάρτυς’ εκ ταύτης γαρ ως άνθος, ευώδες εβλάστησας.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπέφανεν σήμερον.
Ἦχος δ’. Ἐπέφανεν σήμερον.
Εὐσεβείας ἤθεσι κεκοσμημένος, μαρτυρίου ἤνυσας, τὸ θεῖον σκάμμα Μιχαήλ, καὶ ἐκ χειρὸς τοῦ Παντάνακτος, τὸν τῆς ἀθλήσεως στέφανον εἴληφας.
Οἶκος
Βίον ἔχων αὐτουργόν, καὶ ζῶν ἐν εὐσεβείᾳ, καὶ τὸν Θεὸν φοβούμενος, ὡς Ἄβελ ὁ κλεινός, καὶ λατρεύων αὐτῷ ἐν πίστει καὶ ἀληθείᾳ, πρὸς μαρτυρίου ἀνελήλυθας ἀκρότητα, ἀθλητικῶς ἀγωνισάμενος, Μιχαὴλ μακάριε, ὑπὸ τῶν υἱῶν τῆς Ἄγαρ συσχεθείς, καὶ πρὸς ἐξόμοσιν ποικίλως ἐκβιασθείς, ἀμετακίνητος ὤφθης ἐκ τῆς εὐσεβοῦς ὁμολογίας, μὴ δελεασθεὶς δωρεῶν παροχαῖς, μηδὲ πτοηθεὶς βασάνων ἀπειλαῖς, ἀνώτερος πάντων γενόμενος, ἐν τῇ δυνάμει τῆς πρὸς Χριστὸν πίστεως. Καὶ τῶν πάλαι Ἀθλητῶν μιμητὴς ἀναφανείς, εὐτόλμως τὸν αὐχένα τέτμησαι, καὶ ἐκ χειρὸς τοῦ Παντάνακτος τὸν τῆς ἀθλήσεως στέφανον εἴληφας.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις Ἀθηναίων εὖχος σεμνόν, Μιχαὴλ θεόφρον, Νεομάρτυς τοῦ Ἰησοῦ, Ὃν ἀεὶ δυσώπει, ὑπὲρ τῶν ἐκτελούντων, τὴν μνήμην σου τὴν θείαν, καὶ εὐφημούντων σε.
Βίον ἔχων αὐτουργόν, καὶ ζῶν ἐν εὐσεβείᾳ, καὶ τὸν Θεὸν φοβούμενος, ὡς Ἄβελ ὁ κλεινός, καὶ λατρεύων αὐτῷ ἐν πίστει καὶ ἀληθείᾳ, πρὸς μαρτυρίου ἀνελήλυθας ἀκρότητα, ἀθλητικῶς ἀγωνισάμενος, Μιχαὴλ μακάριε, ὑπὸ τῶν υἱῶν τῆς Ἄγαρ συσχεθείς, καὶ πρὸς ἐξόμοσιν ποικίλως ἐκβιασθείς, ἀμετακίνητος ὤφθης ἐκ τῆς εὐσεβοῦς ὁμολογίας, μὴ δελεασθεὶς δωρεῶν παροχαῖς, μηδὲ πτοηθεὶς βασάνων ἀπειλαῖς, ἀνώτερος πάντων γενόμενος, ἐν τῇ δυνάμει τῆς πρὸς Χριστὸν πίστεως. Καὶ τῶν πάλαι Ἀθλητῶν μιμητὴς ἀναφανείς, εὐτόλμως τὸν αὐχένα τέτμησαι, καὶ ἐκ χειρὸς τοῦ Παντάνακτος τὸν τῆς ἀθλήσεως στέφανον εἴληφας.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις Ἀθηναίων εὖχος σεμνόν, Μιχαὴλ θεόφρον, Νεομάρτυς τοῦ Ἰησοῦ, Ὃν ἀεὶ δυσώπει, ὑπὲρ τῶν ἐκτελούντων, τὴν μνήμην σου τὴν θείαν, καὶ εὐφημούντων σε.
Μπορείτε να κατεβάσετε τον Κανόνα του Αγίου από εδώ.
| Ακολουθία___παρακλητικός_κανών_του_Αγίου_Νεομάρτυρος_Μιχαήλ_του_Αθηναίου__Πακνανά_.pdf |
τοποι συνδεδεμενοι με τον αγιο
|
Ο ενταφιασμός του Αγίου πραγματοποιήθηκε στον πέριξ του αρχαίου ναού χώρο, άγνωστο δυστυχώς όμως για εμάς σήμερα.
Στην Αθήνα δεν υπάρχει ναός αφιερωμένος στον Άγιο Μιχαήλ τον Κηπουρό, αλλά τιμάται ιδιαιτέρως σε δύο Ναούς της Αθήνας. Στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Κυρίου Νέου Κόσμου (Λαγουμιτζή και Ντελακρουά), καθότι στην περιοχή αυτή βρισκόταν οι κήποι του Αγίου και στον Ιερό Ναό Αγίου Φιλίππου Μοναστηρακίου (Ηφαίστου 41), όπου ήταν η ενορία του Αγίου Μιχαήλ. Προς τιμήν του, ένας από τους κεντρικότερους δρόμος στη συνοικία της Αθήνας «Νέος Κόσμος» φέρει το όνομά του (Οδός Μπακνανά), καθώς και η παρακείμενη στάση του τραμ. 
|
Ιερός ναός Αναλήψεως Νέου Κόσμου.
Στάση Τραμ προς τιμήν Αγίου Μιχαήλ Πακνανά.
|
Λοιπές Αγιογραφίες.
Άγιοι Αθηνών